MARX VE BİLİM | John Desmond Bernal

Yayın Tarihçesi İçindekiler Tanıtım Önsöz

Yayın Tarihçesi

John Desmond Bernal, "Marx ve Bilim" (çev. Öner Ünalan, 3. baskı[i], Bilim ve Sosyalizm Yayınları, Ankara, Ekim 1991, 68 sayfa).

[Sayfa başı]

İçindekiler^[ii]

[Sayfa başı]

Tanıtım

Öner Ünalan, John Desmond Bernal'in "Marx ve Bilim" adlı kitabını İngilizce aslından Türkçeye çevirmiştir ve kitap Ekim 1991'de, Bilim ve Sosyalizm Yayınları'nca basılmıştır.^[iii]

[Sayfa başı]

Önsöz^[iv]

"Bernal'in hiç burada olduğundan daha iyi yazdığını sanmıyorum. Önce Marx'ın insan bilimleri, hukuk, felsefe, politik ve ekonomik teori yoluyla bugün kendi adıyla anılan dünya görüşünün oluşumuna ilerleyişini irdeliyor. Temasının burada çok ince yorumla ve Marx'ın kolayca bulunmayan yazılarından sağlanmış aydınlatıcı gereçle zenginleştirilmiş bu bölümü, denemesinin öğrenciye epey yabancı olan özel konusuna, yani, Marx'ın kendi görüşlerini işlerken yaptığı matematik, teknoloji ve doğa bilimi incelemelerini kullanışına giriştir. Bu, tarihsel materyalizmin genişleyip doğanın diyalektiğine açıldığı noktadır. Bernal burada eşsiz olduğu yetkinlik alanındadır. Onu izleyerek görüyoruz ki, Marx yalnız tarih biliminin değil, bilim tarihinin de kurucusu sayılmalıdır —bunlar onun geniş perspektifinde bir tek sürecin iki yüzünü oluşturur. Marksizm bugünün dünyasında yalnız politik gücün dengesini değiştirmek için değil, bilgi sınırlarını yeniden çizmek için de işliyor. Bernal, Marx'ın görüşlerinin ana çizgileriyle birlikte bugünkü bilimin kapitalist ve sosyalist dünyadaki durumunu da bize ustaca sunuyor.

"B. Farrington"

[Sayfa başı]

ⁱ Bilim ve Sosyalizm Yayınları'nın sahibi Süleyman Ege'nin "Marx ve Bilim"in 3. baskısı için yazdığı "Sunuş, Bir Daha Yeniden" adlı yazısında söylediğine göre, Bilim ve Sosyalizm Yayınları'nın ilk kitabı olan "Marx ve Bilim"in ilk iki baskısı (Mayıs 1965, Kasım 1974), O. Arman çevirisi. O. Arman kitabı "İngilizce aslından ("Marx and Science", Marxism To-day Series, first published 1952)" çevirmiş. Süleyman Ege şöyle yazıyor: "Yapıtın Kasım 1974'te yapılan ikinci baskısı henüz tükenmeden 12 Eylül rejimi gelip çattı. 'Marx ve Bilim'in eldeki bütün nüshalarına, Bilim ve Sosyalizm Yayınları'nın öteki bütün kitaplarıyla birlikte elkondu. ... Son sıkıyönetim ilanından yıllarca önce yargı kararıyla aklanmış bulunan bu kitapların geri verilmesi için komutanlığa yaptığım başvurular üç yıl boyunca yanıtsız kaldı. Sonra, ... Ankara Sıkıyönetim Komutanı'nın verdiği bir emirle, o güne kadar üç yıla yakın bir süre Mamak'ta tutulan 133 bin 607 kitabın 3 Haziran 1985 tarihinde 'sıkıyönetim bünyesinde' yakılarak imha edildiği ortaya çıkacaktır. ... Bilim ve Sosyalizm Yayınları'nın yeniden yayın dünyasına girmesi ve bu kitabın da —yeni bir çevirisiyle— yeniden yayınlanabilme olanağının yaratılması, uzun yılları alan böyle bir süreçten geçti." [İtalikler Süleyman Ege'nin.] Bkz.: Ay. s. 5-6.

ⁱⁱ John Desmond Bernal, "Marx ve Bilim" (çev. Öner Ünalan, 1. baskı, Bilim ve Sosyalizm Yayınları, Ankara, Ekim 1991, s. 9-10.

ⁱⁱⁱ Bilim ve Sosyalizm Yayınları'nın sahibi Süleyman Ege'nin kitabın 3. baskısı için yazdığı "Sunuş, Bir Daha Yeniden" adlı yazısından anlaşıldığına göre, Öner Ünalan, kitabın daha önceki çevirmeni O. Arman gibi, kitabı "İngilizce aslından ('Marx and Science', Marxism To-day Series, first published 1952)" Türkçeye çevirmiş. (Bkz.: i. sonnot) Ancak bu konuda kesin birşey söyleyemiyoruz.

^iv Agy., s. 11-12.